KOÇU BABA´YI TANIYOR MUSUNUZ?
Yeni Çeri Ocakları, devşirme askerlerden oluşur ve hiçbirinin evlenmesine izin verilmezdi. Hayatları Yeniçeri ocaklarında geçen Askerler, Hacı Bektaş-i Veli´yi kendilerine Pir kabul ederler, Bektaşi kültürüne göre yetişirlerdi. Bu ordu Türklerin hem Avrupa´da, Hem Asya´da, hem da Afrika´da destansı zaferler kazanmasını sağlamış, düşmanların korkulu rüyası haline gelmişti.
Zamanla Devşirme sistemi kaldırılmış, Türk kökenli askerlerde ocağa alınmış, evlenmelerine müsaade edilmiş ve siyasallaşmıştır. Siyasallaşmanın etkisi ile para pul işlerine daha çok girmişler, İstanbul´da halkın ve Saray´ın korkulu rüyası haline gelmişlerdi. 100 yıllarca düşmanlara korku veren bu ordu, artık ülkesine zarar vermeye başlamış “İstemezuk” diyerek sık sık isyanlar yapmışlardır. O kadar gözleri dönmüş, o kadar kendilerini kaybetmişlerdir ki, bu işi Padişah öldürmeye kadar götürmüş, Genç Osman´ı şehit etmişlerdir.
4. Murat tam da Yeniçerinin azdığı, artık devlet yönetimini imkansız hale getirdiği dönemde dünyaya gelmiş ve bütün çocukluğu, yeniçerilerin isyanlarıyla geçmişti. 4. Murat Tahta çıktığında küçük yaşı nedeni ile devlet yönetiminde annesi Mahpeyker (Kösem) Sultan etkili olmuş ve Yeniçeri ayaklanmalarını engellemek için sürekli tavizlerde bulunmuştu.
Genç Murat büyüyüp devlet idaresini eline aldığında ise, yiğit bir Padişah haline gelmiş ve Osmanlı´nın son büyük fethi olan Bağdat´ı Fethetmiştir. 4. Murat, İstanbul´da ki karmaşadan dolayı, Başkenti taşımak gibi düşüncelere girmiş ve Evliya Çelebi´yi Anadolu´ya göndererek, yeni başkentin neresi olabileceği noktasında araştırmalar yapmasını istemiştir. Evliya Çelebi, Anadolu´da Türkmenlerin yaşadığı, dininden, inançlarından ayrılmamış bölgeleri araştırırken, gezdiği bütün yörelerin tüm bilgilerini kaydetmiş ve Evliya Çelebi Seyahatnamesi ortaya çıkmıştır. Günümüzde Evliya Çelebi Seyahatnamesi, birçok tarihi bilginin temel kaynağı olmuştur. Araştırma sonucunda İstanbul´dan sonra en iyi başkent olabilecek bölge kültürü, yapısı, coğrafyası ve Türk Yurdu olması nedeni ile Orta Anadolu yani günümüzde Ankara, Kırıkkale, Kırşehir, Çankırı gibi şehirlerin olduğu yer belirlenmiştir. Gazi Mustafa Kemal Atatürk´ün, Ankara´yı başkent yapmasının en önemli sebebi de budur.
Evliya Çelebi Seyahatnamesinde Koçu Baba köyü iki ayrı metinde anlatılmıştır. İlk metinde Koçubaba Köyü Menzili başlığı ile verilmiş ve “Kalecik kazasında 200 haneli etrak evlerdir. Ama görünürde asla evleri yoktur. Hepsi yer altında oda oda ahırlı, mutfaklı, sofalı ve misafirhaneli tırkaz(mağara) evlerdir. Bu mahalle Keskiniçi derler, gayet şenlikli yerdir. Ama bütün evleri yerin altındadır. Ancak birer duman bacaları vardır. Damlarının üstleri çayır, çemenzar, lalezar yerlerdir. Kışları çok çok sert olduğundan bu güzel evleri yerin altındadır. Ama Tanrı´nın işi, bir çeşit yumuşak beyaz kesme taştan odaları var ki sanki kireç ile sıvanmış hanelerdir. Çeşit çeşit dolaplar, sergen, raflar ve Medineleri peynir oyar gibi taşı canlarının istedikleri gibi oyup süslü ve nakışlı evler etmiştir. Her haneye bin adam girse kaybolur. Ama görünürde yapıya benzer bir şey yoktur” ifadeleri ile Koçu Baba Köyü anlatılmıştır.
İkinci metinde ise; Sultan Koçubaba Ziyareti başlığı ile verilmiş “Hazret-i Hacı Bektaş-ı Veli´nin halifelerindendir. Bir zemin üzerinde bunun türbesinden başka yapı ve güzel tekke yoktur. Bütün fukaraları yoksulluk erenlerinden Bektaşi tarikatındandır. Mübarek kabrinin dört tarafı çerağdan ve şamdanlar ile süslenmiştir. Ve nefir(boru), davul ve sancağı, zilleri, hırka ve seccadeleri hala kendileri gibi hazırdır. Türkmen taifesi bu sultana gayet inanırlar. Bu köylerde hayli sert kış ve şiddetli sıkıntılar çekip bu sultanı ziyaret ettiğimiz mahalde hatıra bu beyt gelince yazıldı. Beyt: Bu tarik üzre cemi´i ömrümüz oldu heba, Himmetinle şehr-i Rum´a gidelim Koçu Baba!” ifadeleri ile Koçu Baba hakkında geniş bilgiler vermiştir.
Koçu Baba´nın asıl adı Hasan Ata´dır. Hasan Ata, Ahmet Yesevi dergâhlarında bizzat Ahmet Yesevi´den eğitim almış ve Anadolu´yu Türk İslamlaştırmak üzere Anadolu´ya göç etmiştir. Horasan Erenlerinden olan Hasan Ata, yani Koçu Baba dini ve ilmi bilginliğinin anı sıra büyük savaşçı ve komutandır. Selçuklu ordusunda birçok savaşlara katılmış ve rivayete göre savaşlardaki başarılarından dolayı yiğitlik anlamında “Koç Baba” ismi verilmiştir. Koçu Baba yani Hasan Ata gerçek bir Türk Alperen´idir.
Koçu Baba´nın, hayatı tam olarak bilinmese de Horasan´da doğduğu, Ahmet Yesevi Dergahından ciddi bir eğitim aldığı, 1200´lü yıllarda Hacı Bektaş-i Veli önderliğinde 9 Horasan Ereni ile Anadolu´ya geçtiği düşünülmektedir. O dönem Anadolu´da ki, Türk Beyliklerinin aralarında ki anlaşmazlıkları çözmek, savaşları, çatışmaları ortadan kaldırmak için bu Erenlerin çok mücadeleler verdiği bilinmektedir. Yine bu Erenlerin bulundukları coğrafyayı Türk – İslamlaştırdıkları, kendilerinden sonra Anadolu´ya göç eden Türkleri kendi bölgelerine yerleştirdikleri bilinir.
Koçu Baba´nın 1200´lü yıllarda yaşadığı, 1200´lü yılların sonlarında vefat ettiği kesin olmamakla birlikte ifade edilir. Koçu Baba Türbesi ise yapılan araştırmalara göre 1300´lü yılların başlarında yapıldığı tahmin edilmektedir. Koçu Baba Türbesinin, Anadolu Selçuklu Devleti tarafından, Koçu Baba´nın üstün hizmetleri nedeni ile yapıldığı ifade edilmektedir.
Hafta sonu kısıtlamalarını kendime fırsat bildim desem yeridir. Kısıtlama günlerinde Kırıkkale´ye dair daha çok araştırma içerisine girip, tarihi değerlerimizi daha sık ziyaret ve araştırma imkanı buluyorum. Geçtiğimiz hafta sonunu Koçu Baba, Şeyh Şami, Sarı Kız üzerine yaptığım araştırmalardan haberdar olan dostum, arkadaşım iş adamı Oktay Coşkun´un daveti üzerine Koçu Baba Köyünde geçirdim. Koçu Baba´yı birde Koçu Babalı hemşerilerimizden dinledim. Alevi Dedesi Koç Ulusoy ile sohbet etme imkanı buldum. Bu vesile ile beni çiftliğinde iki gün misafir eden dostum Oktay Coşkun´a, Babası eski köy muhtarı Muharrem Amcaya ve kardeşi Ersoy´a, ziyarette bana eşlik eden ortak dostumuz Gökhan Taki Karabekir´e bir kez daha teşekkür ediyorum.
Tarihimizin ve değerlerimizin unutulmaması için bütün görevliler ehemmiyetli ve özverili bir şekilde çalışmalıdır. Kırıkkale Cumhuriyet Şehridir ancak Orta Anadolu, yani Kırıkkale coğrafyası Anadolu Erenlerinin beşiği, Anadolu´nun ilk Türk İslamlaşan coğrafyasıdır.
